Kleur bekennen – Brainstormen via kleur rollen

ludonu
4 mei
3 minuten om te lezen

In deze visuele en speelse brainstormactiviteit worden ideeën niet zomaar verzameld, maar bekeken door een gekleurde bril. Iedere deelnemer krijgt een kleur toegewezen die een denkrichting representeert, zoals vóór of tegen, enthousiast of kritisch. Deze kleur bepaalt hoe je denkt, schrijft en reageert. Pas achteraf wordt onthuld welke kleur welke rol had.

Deelnemers werken eerst in stilte, bouwen nadien verder op elkaars input — maar altijd binnen de grenzen van hun rol. In de laatste fase nemen ze juist een andere kleur over en proberen ze die denkwijze te begrijpen, interpreteren en presenteren. Zo ontstaat er niet alleen een rijk landschap aan ideeën, maar ook inzicht in de waarde van diverse perspectieven.

Doelen

Ideeën genereren vanuit verschillende denkposities.
Rollen verkennen zonder vooraf beïnvloed te zijn.
Leren werken met (en denken vanuit) een ander standpunt.
Ideeën visueel en inhoudelijk clusteren in collectieve synthese.

Groep & Tijd & Setting

4 - 24 deelnemers
Duur: 30 minuten afhankelijk van de variant
Setting: Offline

Voorbereiding

Kies als facilitator twee denkrichtingen, en koppel elke denkrichting aan een kleur (hou deze nog geheim voor de deelnemer):
- Voorstanders ↔ Tegenstanders
- Enthousiastelingen ↔ Twijfelaars
- Mogelijkheden-denkers ↔ Risico-denkers
Of kies als facilitator meerdere rollen en koppel eke rol aan een kleur (hou deze nog geheim voor de deelnemer):
- De dromer (blauw) – wilde, visionaire ideeën
- De criticus (geel) – valkuilen en risico’s
- De realist (groen) – haalbare, concrete voorstellen
- De rebel (roze) – provocerende of tegendraadse ideeën
Zorg dat elke deelnemer 5 post-its van één kleur krijgt.
Voorzie blanco post-its voor aanvullingen of vragen.
Noteer zichtbaar de centrale brainstormvraag.
Maak pas na het verdelen van de kleuren duidelijk welke kleur welke denkrichting vertegenwoordigt.

Format

Reflectie

Deelnemers schrijven individueel 5 ideeën op post-its in de kleur die ze hebben ontvangen.
Elk idee wordt geschreven volgens hun veronderstelde rol (de kleur).
De ideeën worden willekeurig op een muur of bord geplakt.

Deelnemers lezen elkaars ideeën.
Ze mogen aanvullingen of vragen formuleren op blanco post-its, maar alleen als deze passen binnen de denkrichting van de kleur van de betreffende post-it.
Geen persoonlijke reacties of discussies, enkel rolgebonden aanvullingen.

Synthese & Presentatie

De deelnemers vormen groepen per kleur.
Elke groep krijgt nu een andere kleur toegewezen.
Ze verzamelen alle post-its van die kleur en analyseren ze.
Op basis van die input maken ze een synthese: dit mag visueel (bijv. een collage of mindmap), in woorden (3 kernzinnen), of op een andere creatieve manier.
Elke groep presenteert de synthese

Debriefing

Wat viel je op aan de ideeën van de andere denkrichting?
Hoe was het om niet je eigen ideeën te verdedigen, maar die van een ander te representeren?
Welke waarde zie je in het verkennen van tegenstemmen of andere brillen?
Zou je je eigen ideeën anders formuleren na deze oefening?

Volgende stappen

Maak foto’s of digitale kopieën van de syntheses.
Gebruik de input als basis voor een prioritering, verdere discussie of besluitvorming.
Laat deelnemers achteraf zelf kiezen welke rol hen het meest ligt, en waarom.

Variaties

Voeg bij grotere groepen meer rollen toe (bv. analyticus, dromer, pragmatist).
Laat deelnemers in duo’s ideeën schrijven in gemengde kleuren, waarbij elk persoon zijn kleur aanhoudt.

Extra: waarom deelnemers beperken tot een rol of overtuiging?

Het bewust toekennen van een standpunt (zoals ‘voor’ of ‘tegen’) creëert structuur en stimuleert verdieping. Het is geen beperking van vrijheid, maar een manier om denkdiversiteit en veiligheid te bevorderen. De rol helpt deelnemers om los te komen van hun eigen overtuiging, en maakt het makkelijker om met openheid en creativiteit te denken.

Voordelen – wat rolbeperkingen opleveren

Een heldere rol nodigt uit tot focus, lef en verkenning. Ze zorgen ervoor dat iedereen vanuit een specifiek denkkader bijdraagt — ongeacht karakter, hiërarchie of voorkennis.

Veiligheid: deelnemers spreken niet in eigen naam → minder remmingen.
Creativiteit: beperkingen prikkelen onverwachte ideeën.
Gelijkwaardigheid: iedereen werkt vanuit een rol → minder dominantie.
Denkverruiming: deelnemers stappen uit hun eigen perspectief.
Beter debat: ideeën botsen zonder persoonlijke strijd.
Betere analyse: in de synthesefase leren deelnemers andermans ideeën begrijpen.

Zonder rolbeperking – wat je riskeert

Laat je deelnemers volledig vrij, dan is er minder richting en meer kans op herhaling of oppervlakkigheid. Niet alle stemmen komen dan even sterk aan bod.